Ο Άγιος Παντελεήμων ο ιαματικός, με τα μαρτύριά του. Διά χειρός Κωνσταντίνου Κουτούμπα.
Στη βόρεια πλευρά της Σκιάθου υπάρχει εξωκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Παντελεήμονα τον ιαματικό. Σε αυτό τον ναΐσκο που χτίστηκε στην εποχή του Παπαδιαμάντη σώζονταν δύο παλαιές εικόνες, από προγενέστερο τέμπλο, της Παναγίας και του Αγίου Παντελεήμονος. Μετά την μεταφορά τους στον Ι. Ν. Τριών Ιεραρχών, τη μητρόπολη της Σκιάθου, για ασφάλεια, παρέστη ανάγκη κατασκευής νέων εικόνων για το νέο πλέον και μεγαλύτερο σε διαστάσεις εικόνων, τέμπλο. Η εν λόγω Αγία Εικόνα, αποτελεί αντίγραφο της παλαιάς Εικόνος του Αγίου Παντελεήμονος, στην οποία προστέθηκαν στο άνω και κάτω τμήμα της, σκηνές από το βίο, τα θαύματα και τα μαρτύρια του Αγίου Παντελεήμονος.
Σε όλους τους παλαιόυς Συναξαριστές αλλά και σε παλαιές Εικόνες του Μάρτυρος αναφέρεται και εξεικονίζεται η συνάντηση του Αγίου Παντελεήμονος, με τον Άγιο Ερμόλαο, τον καθηγητή του εις Χριστόν. ο Άγιος Παντελεήμων, νέος ιατρός τότε, που άκουγε ακόμη στο ειδωλολατρικό όνομα Παντολέων, έφερε τον χαρακτηριστικό κόκκινο μανδύα-φελώνιο των ιατρών της εποχής του. Η φήμη του ως ιατρού είχε αρχίσει να εξαπλώνεται, όταν συνάντησε τον Άγιο Ερμόλαο, με τον οποίο αντάλλαξαν χειραψία. Ακολούθησε η προτροπή του Ερμολάου: ''Θέλεις να γνωρίσεις τον πραγματικό Ιατρό των ψυχών και των σωμάτων;''
Ακολούθως εμφανίζεται το πρώτο και μεγάλο θαύμα του Αγίου Παντελεήμονος, όπου, συνάντησε στο δρόμο ένα παιδί, το οποίο μόλις το είχε θανατώσει ένα τεράστιο φίδι και ετοιμαζόταν να το κατασπαράξει. Ο Άγιος προσευχήθηκε θερμά στον Χριστό, και αφενός το παιδί αναστήθηκε, ενώ το θηρίο εξερράγη, ''σαν νικημένος πειρασμός'' κατά προσφιλή έκφραση του Μωραϊτίδη.
Εν συνεχεία ο Άγιος παρίσταται ενώπιον του τυράννου όπου και ομολογεί ευθαρσώς και με θερμή αγάπη την πίστη του.
Κάτωθεν της εικόνος εξεικονίζονται τα μαρτύρια του Αγίου Παντελεήμονος που υπέφερε με καρτερία και θερμή πίστη. Τον έδεσαν σε έναν πάσσαλο και του έκαιγαν με λαμπάδες το σώμα. Ο Άγιος όμως υπέμενε με καρτερία το μαρτύριο και με θαυμαστή επέμβαση του Θεού θεραπευόταν, πράγμα που οδηγούσε ακόμη και τους δημίους του στην πίστη του Χριστού και το μαρτύριο. Κατόπιν, τον έριξαν σε ένα λέβητα γεμάτο καυτό λάδι και πίσσα από τον οποίο εξήλθε και πάλι αβλαβής. Μη πτοούμενος ο τύραννος διέταξε να υποστεί τον φοβερό τροχό, όπου το σώμα του θύματος δενόταν σε ένα τροχό και κυλιόταν πάνω σε λόγχες και αιχμηρά αντικείμενα. Ούτε όμως εκεί κατέστη δυνατό να τον θανατώσουν, μάλιστα ο τροχός εξετράπη της πορείας του και τραυμάτισε τους δημίους. Εξοργισμένος πλέον ο τύραννος διέταξε να δεθεί μια υπερμεγέθης μυλόπετρα από τον λαιμό του Αγίου και να ριφθεί στην θάλασσα. Ωστόσο ο Άγιος παρέμενε και πάλι αβλαβής με την μυλόπετρα να επιπλέει στο νερό σαν φελλός. Τέλος, με διαταγή του τυράννου, ο Άγιος Παντελεήμων αποκεφαλίστηκε. Τη στιγμή που παρέδιδε στον Ιησού Χριστό την Αγία ψυχή του, από την πληγή του έτρεξε γάλα αντί για αίμα, ενώ μια ελιά που βρισκόταν κοντά έγινε κατάφορτη από καρπούς.
Κ. Κουτούμπας, Εικονογράφος.
