Πανηγυρίζει με λαμπρότητα ο Iερός Μητροπολιτικός Ναός Τριών Ιεραρχών Σκιάθου

Το Μαρμάρινο Τέμπλο του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού των Τριών Ιεραρχών Σκιάθου.

       

    Με ιδιαίτερη κατάνυξη και λαμπρότητα εόρτασε η Σκιάθος την εορτή των Τριών Ιεραρχών, στον ομώνυμο Μητροπολιτικό Ναό του Νησιού, τον ιστορικό ναό των Τριών Ιεραρχών, όπου γαλουχήθηκαν και ανδρώθηκαν πνευματικά ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Αλέξανδρος  Μωραϊτίδης. Ο Ναός των Τριών Ιεραρχών χτίστηκε το 1846. Πρόκειται για μια περικαλλή τρίκλιτη Βασιλική, την οποία κοσμεί το  μαρμάρινο γλυπτό τέμπλο του Τήνιου μαρμαρογλύπτη Γεωργίου Καπαριά, έργο του 1887. Σε αυτόν φυλάσσεται εκτός των άλλων παλαιών εικόνων και κειμηλίων, η θαυματουργός εικόνα της Πολιούχου του νησιού Παναγίας της Εικονίστριας, που βρέθηκε από τον ιερομόναχο Συμεών στα κλαδιά ενός πεύκου περί το 1650. Η Εικόνα της Παναγίας της Εικονίστριας είχε μεταφερθεί στον Άγιο Δημήτριο Χαλκίδος κατά τα Γ’ Δημήτρια της Ι. Μητροπόλεώς μας, το 1995.                       

Η Θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας της Εικονίστριας, Πολιούχου Σκιάθου, στο θρόνο Της.

Ο π. Νικόλαος Σταματάς στη θυμίαση της Θ' Ωδής

                                       

 Νωρίς το απόγευμα της Κυριακής 29^ης Ιανουαρίου, στις 5:00μ.μ. εψάλη ο μικρός Εσπερινός κατά την διάρκεια του οποίου οι ευλαβείς νησιώτισσες προσεκόμισαν πρόσφορα. Σύμφωνα με την τοπική παλαιά παράδοση εορτασμού των ενοριών στη Σκιάθο, την παραμονή γίνεται Αγρυπνία, η οποία διακόπτεται περί τα μέσα του Όρθρου, για να συνεχιστεί η ακολουθία το πρωί της κυρίας ημέρας. Η Αγρυπνία άρχισε λόγω του δυνατού ψύχους στις 6:00μ.μ. και διήρκεσε μέχρι τις 9:15μ.μ., κατά την οποία εψάλησαν το Μικρό Απόδειπνο, εν συνεχεία ο Μέγας Εσπερινός με την Λιτή και την Αρτοκλασία και κατόπιν μέρος του Εορτάσιμου Όρθρου μέχρι και το εωθινό ευαγγέλιο, κατά τον οποίο εψάλη και ο ‘‘πολυέλαιος’’. Εις προσκύνηση και αγιασμό των πιστών ετέθησαν και τα φυλασσόμενα εκεί άγια λείψανα των Αγίων πατέρων Ιωάννου του Χρυσοστόμου και Γρηγορίου του Θεολόγου.                                      

Ο μαρμάρινος Πυλώνας του Καμπαναριού.

  Το πρωί της Δευτέρας, 30 Ιανουαρίου, εψάλη το β’ μέρος του Όρθρου με την ψαλμώδηση των Κανόνων, και η πανηγυρική Θεία Λειτουργία. Σύμφωνα με παλαιά παράδοση του νησιού, όταν εορτάζει ο ένας από τους δύο ενοριακούς Ναούς, γίνεται ‘‘μονεκκλησιά’’, δηλαδή συνάζονται και οι δύο ενορίες στον πανηγυρίζοντα Ναό, όπου ιερούργησαν και οι τέσσερις πατέρες της νήσου. Ο Αρχιμ. π. Ιωσήφ Κατσούρας, Ηγούμενος της Μονής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ο οποίος προεξήρχε και της Θείας Λειτουργίας, ο συνεφημέριός του στον Ενοριακό Ναό της Παναγίας της Λιμνιάς Ιερομ. π. Λουκάς Σταμέλος, ο π. Γεώργιος Σταματάς, πρωτοπρεσβύτερος και Αρχιερατικός Επίτροπος Σκιάθου, εφημέριος στον ιστορικό Ναό των Τριών Ιεραρχώνμαζί με τον υιό του Σακελ. π. Νικόλαο Σταματά.

Κατά τη Μικρά Είσοδο, οι πατέρες της Σκιάθου.

Ο π. Γεώργιος Σταματάς κήρυξε τον θείο Λόγο, όπου αναφέρθηκε στους Τρείς Ιεράρχες ως πρότυπα ζωής, από τα οποία απομακρύνθηκε ο άνθρωπος, αλλά και την αποτυχία του ανθρώπου στην προσπάθεια του, να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο, χωρίς αποτέλεσμα, πράγμα που συνέβαινε  και κατά τις παλαιότερες γενιές αλλά και σε κάθε γενιά. Και επιβεβαιώνοντας τις φωνές των παιδιών και των νέων που διψούν να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο, τόνισε την ανάγκη για εσωτερική αλλαγή πρώτα, κατά την προτροπή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, όπου διδάσκει ότι ένας και μόνο άνθρωπος αν έχει καρδιά που φλέγεται από την αγάπη του Χριστού τότε μπορεί ολόκληρη πόλη να μεταμορφώσει σε παράδεισο! Εάν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι και ο καθένας απαρνηθεί τον κακό εαυτό του, τότε θα αλλάξει και ο κόσμος μας.     

Ο π. Γεώργιος Σταματά, Αρχιερατικός Επίτροπος Σκιάθου, κατά το  Κήρυγμα.

Κατά την Μικρά Είσοδο. Ο π. Λουκάς Σταμέλος εισοδεύει το  Ευαγγέλιο.

Κατά τη Μικρά Είσοδο, οι πατέρες της Σκιάθου.

Ο π. Ιωσήφ Κατσούρας θυμιών στο Χερουβικό.

Ο π. Ιωσήφ Κατσούρας θυμιών στο Χερουβικό.

Η Μεγάλη Είσοδος.

Κατά τη Μεγάλη Είσοδο.

Κατά τη Μεγάλη Είσοδο.

Κατά τη Μεγάλη Είσοδο.

Κατά τη Μεγάλη Είσοδο. Δίπτυχα.

            Ακολούθησε κέρασμα στο Πνευματικό Κέντρο Ενοριών Σκιάθου, όπου το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο των Τριών Ιεραρχών δεξιώθηκε τους Ιερείς και τους ψάλτες αλλά και εκπροσώπους αρχών και υπηρεσιών, τον Δήμαρχο, την αντιδήμαρχο και μέλη του Δ.Σ. Δήμου Σκιάθου.

Το απόγευμα της 30^ης Ιανουαρίου στις 4:30μ.μ. ετελέσθη Εσπερινός με Παννυχίδα, γνωστός ως το Μνημόσυνο των Κτιτόρων, όπου μνημονεύτηκαν όλοι όσοι πέρασαν από τον Ναό των Τριών Ιεραρχών από την ημέρα της ιδρύσεώς του, εδώ και 166 χρόνια, Επίσκοποι και Μητροπολίτες, ιερείς και  διάκονοι, ψάλτες, επίτροποι και νεωκόρες που διακόνησαν και υπηρέτησαν στο Ναό των Διδασκάλων, όλοι ονομαστικά.             

            Ο όρος κτίτωρ προέρχεται από το ρήμα κτίζω που σημαίνει οικοδομώ, ιδρύω, θεσπίζω, δημιουργώ[1]. Συνεπώς κτίτορες είναι εκείνοι ‘‘διὰ συνδρομῆς τῶν ὁποίων ἀνηγέρθη ὁ ναὸς τὸ πρῶτον’’. Επίσης είναι αυτοί που δια των εισφορών τους ‘‘ἐκαλλωπίσθη κατόπιν, προικισθεὶς μὲ κτήματα καὶ προσόδους’’[2]. Το κτιτορικό μνημόσυνο μπορεί να ενταχθεί στην κατηγορία των γενικών μνημοσύνων[3], όπως αυτά που τελεί η Εκκλησία δύο φορές το χρόνο για τους ‘’ἀπ᾿ ἀρχῆς ἕως ἐσχάτων’’ κεκοιμημένους, το Σάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω και το Σάββατο προ της Πεντηκοστής[4], τα καλούμενα Ψυχοσάββατα. Η ακολουθία έχει την ίδια με αυτά διάταξη, με τη διαφορά ότι έχει χαρμόσυνο χαρακτήρα. Γι αυτό και ονομάζεται λαμπρό, ή πανηγυρικό μνημόσυνο[5] και διαφοροποιείται από τα πένθιμα και νεκρικά. Είναι ραντισμένο ‘‘μὲ τῆς χαρᾶς τὰ εὐώδη ῥαντίσματα’’[6]. Η εκκλησία δεν θρηνεί, αλλά χαίρεται καθώς έρχεται σε κοινωνία με τη θριαμβεύουσα Εκκλησία. Εδώ μνημονεύονται όλοι όσοι αποτέλεσαν κάποτε την στρατευμένη Εκκλησία. Ακόμη και όσοι συνεισέφεραν υλικά και σωματικά στην ίδρυση και τον καλλωπισμό του Ναού καθώς και οι ανακαινιστές του. 

Τη σημασία της ιδιαίτερης αυτής Ακολουθίας τονίζει σε σχετικό κείμενό του ο Αλ. Μωραϊτίδης. Πρόκειται για μέσο με το οποίο οι άνθρωποι μεταβαίνουν ομαλά από το εορταστικό κλίμα της πανηγύρεως στην καθημερινότητα σαν να αποχαιρετίζουν τη γιορτή όχι με μελαγχολία αλλά ‘‘μὲ κἄποιαν παραμυθίαν πολὺ εὐάρεστον καὶ πολὺ ἀνακουφιστικήν’’, σαν ένα μέσο που ‘‘νὰ παρατείνη τὴν ἑορτήν’’[7]. 

       Ακολούθως στο Πνευματικό Κέντρο των Ενοριών Σκιάθου ο π. Γεώργιος Σταματάς πραγματοποίησε εορταστική ομιλία με θέμα ‘‘Ενορία και Ενοριακός Ναός’’. 'Στην ομιλία του παρουσίασε διεξοδικά το θεσμό της Ενορίας μέσα από πατερικά κείμενα, καθώς και συγγράμματα του Μακαριστού Μητροπολίτου πρώην Κοζάνης Διονυσίου, αλλά και την τοπική θρησκευτική παράδοση, όπου ο Εορτασμός της κάθε Ενορίας προσλαμβάνει καθολικό για το νησί χαρακτήρα, ως θεμελιώδη εορτή της ίδιας της Τοπικής μας Εκκλησίας. Μετά την ομιλία μοιράστηκαν σε όλους τους παρευρεθέντες τα Κόλλυβα και  το ζεστό ''κολλυβοζούμι'', μέσα σε ευφρόσυνη και εορταστική ατμόσφαιρα.

---

[1] . Liddle & Scott, Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης, τ. Β΄, εκδ. «Ανέστη Κωνσταντινίδου», Αθήναι 1902, σ. 787.

[2] . Αλ. Μωραϊτίδη, Με του Βορηά τα κύματα ταξείδια, περιγραφαί, εντυπώσεις, Μετά πολλών εικόνων, Σειρά Ε’, Γ΄: ‘‘Μετά την πανήγυριν - των Kτιτόρων’’, εκδ. «Ιω. Ν. Σιδέρη», εν Αθήναις 1926, σ. 114.

[3] . Ι. Φουντούλη, ‘’Μνημόσυνον’’, Θρησκευτική & Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 8ος , Αθήναι 1966, στ. 1228.

[4] . Γ. Μπεκατώρου, ‘’Μνημόσυνον’’, Θρησκευτική & Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 8ος , Αθήναι 1966, στ. 1229.

[5] . βλ. Ν. Σκρέττα(Αρχιμ.), Η Θεία Ευχαριστία και τα προνόμια της Κυριακής κατά τη διδασκαλία των Κολλυβάδων, Εκδ. «Μυγδονία», Θεσσαλονίκη 2008.

[6] . Αλ. Μωραϊτίδη, όπ. π., σ. 114.

[7] . Αλ. Μωραϊτίδη, όπ.π., σ. 114.